Als ondernemer hebt u vast regelmatig te maken met klanten, leveranciers of andere partijen die hun afspraken niet (helemaal) nakomen. Als dat die andere partij kan worden toegerekend, dat wil zeggen: het is zijn schuld of het komt voor zijn risico, spreken we van wanprestatie. Welke mogelijkheden heeft u dan? En waar moet u rekening mee houden? Schravenmade Advocaten legt uit.
Er is sprake van wanprestatie als een van de partijen bij een contract zijn gedeelte van de overeenkomst niet, niet helemaal, niet juist of niet op tijd nakomt. Dat moet dan wel aan deze partij kunnen worden toegerekend. Dat betekent dat het zijn schuld moet zijn, of voor zijn risico moet komen. Is dat niet het geval? Dan is er sprake van overmacht.
Er is bijvoorbeeld sprake van wanprestatie als:
Eigenlijk is alles dat afwijkt van de overeenkomst wanprestatie. In de praktijk blijkt vaak dat partijen van mening verschillen over wat er in de overeenkomst is afgesproken. Dan moet er worden gekeken naar wat de partijen bij het afsluiten van de overeenkomst hebben bedoeld.
Is er wanprestatie gepleegd? Dan heeft u verschillende mogelijkheden. We bespreken deze mogelijkheden hieronder kort. Elke situatie is echter anders en in de wet en rechtspraak zijn verschillende voorwaarden en uitzonderingen opgenomen. Daarom adviseren we u in concrete gevallen van wanprestatie altijd even contact met ons op te nemen.
Bent u zelf uw deel van de overeenkomst nog niet (helemaal) nagekomen? Dan kunt u uw eigen prestatie opschorten. Dat betekent dat u de nakoming van uw deel van de overeenkomst uitstelt totdat de wederpartij zijn deel is nagekomen.
Opschorting is daardoor een eenvoudig pressiemiddel en bovendien vrij veilig: doordat u zelf niet (volledig) nakomt loopt u minder risico als de wanprestatie bij de wederpartij blijft bestaan.
Opschorting is echter niet in alle gevallen mogelijk. Het spreekt voor zich dat opschorting niet zinvol is als u al weet dat de wederpartij blijvend niet kan nakomen. Maar ook als het uw schuld is dat de wederpartij niet kan nakomen, is opschorting niet mogelijk. Er zijn nog meer uitzonderingen, die we hier niet bespreken, maar waarvoor u altijd contact met ons kunt opnemen. Een kort telefoontje kan veel helderheid creëren.
Als nakoming voor de wederpartij nog mogelijk is, kunt u ook vorderen dat de overeenkomst binnen een bepaalde (redelijke) termijn alsnog nagekomen wordt. Dit kunt u bijvoorbeeld doen in het geval van een machine met een fabricagefout: de leverancier kan dan de fabricagefout herstellen of u een nieuwe machine leveren. U kunt daarbij wel een schadevergoeding vragen voor de schade die door de wanprestatie is veroorzaakt. Bijvoorbeeld omdat u de machine later in gebruik kunt nemen en daardoor omzet misloopt.
In plaats van nakoming kunt u ook vervangende schadevergoeding vragen. De wederpartij hoeft de overeenkomst dan niet meer na te komen, maar moet wel uw schade (inclusief gevolgschade) vergoeden. Als de bruidstaart na de bruiloft is geleverd bijvoorbeeld, ligt het voor de hand vervangende schadevergoeding te vorderen. U kunt tenslotte geen (tijdige) nakoming meer vorderen.
Is nakoming van de overeenkomst in principe nog wel mogelijk? Dan moet u de wederpartij eerst de kans geven om de overeenkomst alsnog na te komen. Dat doet u met een ingebrekestelling. Daarmee geeft u de wederpartij een redelijke termijn waarbinnen hij alsnog moet nakomen. Doet hij dat niet? Dan is de wederpartij in verzuim en kunt u vervangende schadevergoeding vorderen.
U kunt er ook voor kiezen de overeenkomst te ontbinden. Hiermee houdt de overeenkomst op te bestaan en moeten eventueel al geleverde goederen en prestaties worden teruggegeven. Ook bij ontbinding is het mogelijk om daarnaast schadevergoeding te vorderen. Is nakoming in principe nog wel mogelijk? Ook dan zult u de wederpartij eerst in gebreke moeten stellen. Ontbinding is dan pas mogelijk als de wederpartij in verzuim is.
Het is belangrijk om bij het sluiten van een overeenkomst duidelijk vast te leggen wat u precies bent overeengekomen en onder welke voorwaarden. Dit kan in de overeenkomst zelf, maar ook in uw algemene voorwaarden. Als de wederpartij wanprestatie pleegt heeft u verschillende mogelijkheden. Wint u daarbij altijd zo snel mogelijk juridisch advies in. Wilt u hulp bij het opstellen van de overeenkomst of algemene voorwaarden dan kunt u eveneens contact opnemen met Schravenmade Advocaten, wij staan voor u klaar.
Het arbeidsrecht is voortdurend in ontwikkeling. Wetgeving verandert continu, rechtspraak en literatuur geven steeds weer een andere kijk op de zaken.