Coronaupdate arbeidsrecht: loonoffers en vakantiedagen.
Veel ondernemingen vechten op dit moment voor hun voortbestaan. Met creatieve oplossingen wordt zo goed en zo kwaad als het kan geprobeerd omzet te maken. Steunmaatregelen zijn aangevraagd. Soms is dat niet genoeg. Mogen werkgevers werknemers dan vragen salaris in te leveren? Of vakantiedagen? Schravenmade Advocaten legt uit.
Met een beroep op de NOW-regeling zouden volgens de overheid veel bedrijven in staat moeten zijn om in deze periode hun personeel door te betalen. Toch gaat die vlieger helaas niet overal op. Bedrijven die het afgelopen jaar sterk zijn gegroeid, seizoenswerk doen of (tot voor kort) gebruik hebben gemaakt van payrolling kunnen niet aan alle voorwaarden voldoen. Zij ontvangen dus ook niet altijd een (volledige) tegemoetkoming. Voor andere bedrijven zijn de steunmaatregelen van de overheid gewoonweg niet voldoende om te overleven. Een aantal van hen heeft het personeel daarom gevraagd om een loonoffer te brengen.
Het staat werkgevers in principe vrij om de werknemers te vragen of zij instemmen met een (tijdelijke) verlaging van het salaris of een vermindering van het aantal uren. Werknemers mogen ermee instemmen, maar dat hoeft niet. Natuurlijk is het in deze tijd belangrijk om solidair met elkaar te zijn en elkaar door de crisis te helpen, maar instemmen met een loonoffer brengt ook risico’s mee. Zo heeft het bijvoorbeeld gevolgen voor de opbouw van pensioen. En gaat het bedrijf uiteindelijk toch failliet? Dan wordt de hoogte van de WW-uitkering gebaseerd op het laatstverdiende loon. De uitkering kan dan dus lager uitpakken.
Veel bedrijven hebben op dit moment acute liquiditeitsproblemen en hebben aangegeven het vakantiegeld of de aangekondigde winstuitkering daarom later te willen uitbetalen. Werkgevers mogen dit vragen, maar ook dit mag alleen als de werknemers daarmee instemmen. Een reiskostenvergoeding voor daadwerkelijk gemaakt woon-werkverkeer mag door werkgevers wel eenzijdig worden stopgezet, behalve als daarover in de arbeidsovereenkomst of cao andere afspraken zijn gemaakt.
NB. Als er in de arbeidsovereenkomst een eenzijdig wijzigingsbeding is opgenomen, heeft de werkgever meer vrijheid om eenzijdig de arbeidsvoorwaarden te wijzigen. Er moet dan wel aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. In dit blog leest u daar meer over. Overigens adviseren wij in dat geval ook altijd eerst met de werknemers te overleggen over de voorgenomen maatregelen.
Bedrijven die op dit moment (gedwongen) dicht zijn of substantieel minder werk hebben, mogen hun werknemers vragen om (een deel van de) vakantiedagen op te nemen. Werknemers zijn niet verplicht hiermee in te stemmen. Op grond van de wet mogen werknemers zelf bepalen wanneer zij vakantie opnemen. Deze regel is van dwingend recht en hier kan dus niet van worden afgeweken. Overigens vervallen de niet opgenomen vakantiedagen uit 2019 op 1 juli 2020, dus die dagen zouden nu wel alvast opgenomen kunnen worden.
Het is een buitengewone tijd, waarin van iedereen buitengewone offers worden gevraagd. Werkgevers en werknemers doen er goed aan om in overleg te blijven over de financiële situatie van het bedrijf en er samen alles aan te doen het bedrijf te laten voortbestaan. Tegelijkertijd moeten werknemers rekening houden met de risico’s die zij lopen als zij instemmen met bepaalde maatregelen. Als u hier vragen over heeft, kunt u altijd vrijblijvend contact met ons opnemen. De specialisten arbeids- en ondernemingsrecht van Schravenmade Advocaten beantwoorden ze graag.
Het arbeidsrecht is voortdurend in ontwikkeling. Wetgeving verandert continu, rechtspraak en literatuur geven steeds weer een andere kijk op de zaken.
