Veel mensen hebben een globaal idee over erven en nalaten. Wie het goed regelt, laat een testament opstellen. Daarin staat beschreven hoe bezittingen na het overlijden verdeeld worden. Maar hoe werkt het nou precies? En wat is een zogeheten ‘verklaring van erfrecht’? Laten we eens kijken naar de betekenis van de verklaring van erfrecht.
Iedereen wil zijn nabestaanden goed achterlaten. Daarnaast is het ook belangrijk dat bezittingen met emotionele waarde – erfstukken heten niet voor niets zo – binnen de familie blijven. Dat waarborgt u door een testament op te stellen met een notaris. Deze notaris heeft de verplichting toe te zien op de verdeling van uw nalatenschap conform uw vastgelegde wensen.
Na overlijden stelt een notaris eventueel een verklaring van erfrecht op, waarin erfgenamen benoemd worden. Sommige instanties – banken bijvoorbeeld – kunnen om zo’n verklaring vragen, wanneer een erfgenaam of executeur van een testament verzoekt om vrijgave van bepaalde goederen of gelden.
Een verklaring erfrecht bevat de namen van de erfgenamen. Als daar sprake van is, vermeldt deze verklaring ook wie de executeur van of bewindvoerder over de erfenis is. De verklaring bevat ook de naam van wie over een erfenis beschikt. In het geval dat een gehuwd iemand overlijdt, zal dat in de meeste gevallen diens nog levende partner zijn. Dat is standaard het geval wanneer iemand zonder testament overlijdt. De erfenis komt dan toe aan dienst wettelijke erfgenamen.
Zo is de verklaring van erfrecht een belangrijk document voor instanties om te controleren of zij de te erven goederen of gelden inderdaad moeten overdragen (of administratief moeten toekennen) aan een erfgenaam. De verklaring van erfrecht vraagt de betreffende instantie direct bij de notaris aan.
Het opstellen van een verklaring van erfrecht is niet afhankelijk van het bestaan van een testament. Ook bij overlijden zonder een testament is meestal sprake van een erfenis en dus van erfgenamen, indien die er zijn. In dit geval heeft zo’n verklaring betrekking op de wettelijke erfgenamen.
Hoe de verdeling van de erfenis is, is voor de instanties die om een verklaring van erfrecht vragen in principe niet van belang. Dergelijke informatie is ook niet opgenomen in een verklaring van erfrecht. De verdeling komt tot stand via het testament en, bij het ontbreken daarvan, volgens wettelijke bepaling.
Zoals gezegd kunnen instanties – zowel private bedrijven als (semi-)overheidsinstellingen – verzoeken om een verklaring van erfrecht. Of zij dit doen, hangt af van hun eigen beleid. Bij banken zal bijvoorbeeld het saldo van de overledene van invloed zijn hierop. Een instantie die altijd vraagt om een verklaring van erfrecht is het Kadaster, wanneer de woning van de overledene moet worden overgeschreven naar de erfgenaam. Deze overschrijving is nodig om juridisch eigenaar te worden van de woning en deze later ook te kunnen verkopen.
Omdat instanties direct bij de notaris vragen om een dergelijke verklaring, hoeft u hier zelf niet over te beschikken. In principe hoeft u enkel de contactgegevens van de notaris te verstrekken, indien men dit verzoekt. De notaris is verplicht een gewaarmerkte kopie van de verklaring van erfrecht te verstrekken.
Het erfrecht is complex en specialistisch. Bovendien zijn de onderwerpen waar het om draait vaak emotioneel beladen. Het afhandelen van de nalatenschap van een dierbare bijvoorbeeld, kan pijnlijk en zwaar zijn. Zeker als er geen testament is opgemaakt. Of er een conflict over de erfenis dreigt, of al is ontstaan.
